Pussing

Leire er et fantastisk materiale. Det koster nesten ingenting, lar seg lett blande og er fullstendig ufarlig: lukter ikke, støver ikke, er bra for huden, kan vaskes fra klærne og hendene dine og finnes i hele Norge. Ulempene er at det tar tid å få leirepuss på veggen og at pussen må tørke før frosten kommer.

Vi har bestemt oss for å pusse med leirepuss både inn- og utvendig. Det vil bli ca 5 cm puss på begge sidene av veggene. Pussen legges i flere lag:

• Det første laget er ment som en slags lim mellom halmen og pussen. I vårt tilfelle blander vi leire og sand i forhold 1:1. Det er viktig at pussen masseres så dypt inn i halmen som mulig. Det er et krevende arbeid, men kan også oppfattes som meditasjon, når du står og masserer veggene. En venninne sa et hus hvor leiren er massert inn med så mye oppmerksomhet og kjærlighet, må bli et fint hus.
• Det andre laget, grovpussen, har en annen sammenstilling: mye mer sand i forhold til leiren og i tillegg blandes det inn fibre som fungerer som armering. Det vil bli kuttet halm i vårt tilfelle. Dette laget blir tykkest, ca 3 cm, og kan påføres i flere lag, hvis det er fare for at det ikke vil tørke.
• Det siste laget, finpussen, inneholder enda mer sand i forhold til leire. Dette laget gir en fin og glatt overflate og kan males.



Vest fasade



Nå før vinteren rekker vi bare det første pusslaget utvendig. Det er som sagt dristig å gjøre dette så sent i året. Nattefrosten har herjet over Hillestad de siste nettene, men det ser ikke ut som om pussen har blitt ødelagt. Når leirepussen ikke er tørket og frosten kommer er det faren for at pussen sprekker og krumler og løsner seg fra halmen. At det ikke har skjedd til nå, har antagelig sin årsak i at halmen beholder varmen en stund. Det er jo sol og varmt på dagstid! Men det er fortsatt spennende om vi får hele sørfasaden ferdig før det er for sent. De andre veggene ser lovende ut. Nord- og vest fasader er allerede tørket og onsdag 12.10 ble østfasaden ferdig pusset.

Øst fasade




Nord fasade



Klei is een geweldig materiaal. Het kost bijna niets, kan gemakkelijk worden gemengd en is volledig onschadelijk: ruikt niet, stoft niet, is goed voor je huid, je kunt het makkelijk van je kleren en handen wassen, en bevindt zich overal in Noorwegen . De nadelen zijn dat het tijd kost om de klei pleister op de muur te krijgen en dat de klei moet drogen voordat vorst komt.

We hebben besloten om zowel binnen als buiten met leemstuc te pleisteren. Er komt ongeveer 5 cm pleister op beide zijden van de muren. De leemstuc wordt in lagen op de muur aangebracht:

· De eerste laag is bedoeld als een soort lijm tussen de stro en de klei. In ons geval mengen we klei en zand in de verhouding 1:1. Het is belangrijk dat de klei diep in het stro gemasseerd wordt. Het is erg zwaar werk, maar je kunt het ook opvatten als meditatie, wanneer je de muren staat te masseren. Een vriendin zei dat een huis waar klei met zoveel aandacht en liefde wordt in gemasseerd, moet een fijn huis worden.

· De tweede laag heeft een andere samenstelling: veel meer zand in verhouding tot de klei en er worden ook vezels in gemengd, die fungeren als bewapening. Wij gebruiken stro als bewapening. Deze laag is dikste, ongeveer 3 cm, en kan worden aangebracht in meerdere lagen als er een kans is dat het anders niet wil drogen.
· De laatste laag bevat meer zand in verhouding tot klei. Deze laag zorgt voor een mooi, glad oppervlak en kan worden geschilderd.

Nu, voor de winter, doen we alleen de eerste pleisterlaag buiten. Meer halen we niet. Zoals gezegd is het tamelijk gewaagd om dit te doen zo laat in het jaar. We hebben al nachtvorst gehad de afgelopen nachten, maar het ziet er naar uit dat de klei het heeft overleefd. Als de klei niet opgedroogd is en de vorst komt, kan de klei barsten en verkruimelen en loskomen van de stro. Dat is niet gebeurd tot nu toe, waarschijnlijk omdat stro de warmte een tijd vasthoudt. Het is namelijk zonnig en best warm overdag! Maar het is spannend of we de hele zuidzijde klaar krijgen voordat het te laat is. De andere muren zien er veelbelovend uit. de noord- en westzijde zijn al droog en de oostmuur kwam woensdag 12 oktober klaar.



Jeg er så sliten at jeg ikke klarte å pusse denne uken, etter jobb. Var nødt til å ta en liten pause, dessverre. Sascha har fortsatt litt overskudd og sto på! Etter en arbeidsdag hos Timber kom han til byggeplassen for å pusse videre. Vi var så heldige å få hjelp fra Cato og Anne Karine noen dager. Er enormt takknemlig for det.

Ik ben zo moe dat ik niet kon stuccen deze week, na het werk. Moest echt een pauze nemen, helaas. Sascha heeft nog steeds genoeg energie en ging door! Na een werkdag bij Timber kwam hij naar de bouwplaats om verder te pleisteren. Gelukkig kwamen Cato en Anne Karine ook een paar dagen helpen. Ben daar erg dankbaar voor.